نقش ماهی در كاهش افسردگی

روغن ماهی و بیماری افسردگی حاد

افسردگی حاد یك بیماری شناخته شده و وخیم روحی است كه مربوط به تكرار دفعات بروز افسردگی، جنون( تغییرات سریع رفتاری، تحرك بیش از حد و شادمانی فوق العاده) یا هر دو می باشد. برای این بیماری معمولاً داروهایی استفاده می شود كه متأسفانه چندان مؤثر نیستند و احتمال بروز مجدد بیماری بسیار زیاد است.

دانشمندان عموماً بر این باور هستند كه این مشكل ناشی از فعالیت بیش از اندازه، در مسیر عبور سیگنال های ( پیام های) عصبی می باشد. اسیدهای چرب امگا-3 موجود در روغن ماهی قادرند از این فعالیت فوق العاده بكاهند و ثابت كنند كه در درمان این اختلالات سودمند هستند.

مصرف ماهی و افسردگی

یكی از محققان در یكی از مقالات خود چنین اظهار می كند كه به ارتباط متقاعدكننده ای میان مصرف ماهی و بروز افسردگی حاد دست یافته است. وی بر روی بروز سالیانه افسردگی حاد در بین 100 نفر در 9 كشور و ارتباط آن با مصرف ماهی مطالعه كرد و طبق تحقیقات خود متوجه شد ، بروز افسردگی در كشورهایی كه میزان مصرف ماهی در آن ها كم است، بالا می باشد. در نیوزیلند با مصرف تنها 20 كیلوگرم ماهی در سال، میزان بروز افسردگی 8/5 درصد بود، در حالی كه این میزان در كشور كره با مصرف سالانه بیش از 50 كیلوگرم ماهی تنها 3/2 درصد بود و در نهایت ژاپن با مصرف سالانه تقریباً 75 كیلوگرم ماهی دارای پایین ترین میزان( 12/0 درصد) بروز افسردگی می باشد.

این محقق خاطرنشان كرد كه ممكن است عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دیگر عوامل بر نتایج به دست آمده از تحقیقات او تأثیرگذار بوده باشد، اما به این مطلب نیز اشاره كرد كه تراكم بالای اسید دكوزاهگزانوئیك ( یك اسید چرب مهم و اساسی موجود در ماهی) در پلاسمای خون، موجب افزایش سروتونین و در نهایت كاهش بروز افسردگی و خودكشی شده است.

روغن ماهی موجب تخفیف علایم بیماری شیزوفرنی می شود.

شیزوفرنی یك بیماری حاد روحی است كه علائم آن شامل هذیان گویی، نابهنجاری های روانی و روگردانی ازاجتماع می باشد. شواهد بسیار زیادی نشان می دهند كه غیرطبیعی بودن تركیبات اسید چرب درغشای سلولی با بروز این بیماری درارتباط است.

پژوهشگران در یكی از مطالعات خود به ارزیابی تأثیر مصرف روغن ماهی بر شدت یا كاهش علایم بیماری شیزوفرنی در یك گروه 24 نفره از بیماران شیزوفرنیك پرداختند. آن ها در یك دوره 6 ماهه، روزانه 10 گرم كنسانتره روغن ماهی برای این بیماران تجویز كردند كه به میزان زیادی از شدت علایم این بیماری در طول این دوره كاسته شد. نكته جالب توجه اینجاست كه هیچ یك از این بیماران در زمان قبل از این دوره درمان، دچار نقص در جذب اسیدهای چرب نبودند.

محققان به این نتیجه رسیده اند كه بیماری شیزوفرنی به طریقی با یك متابولیسم غیرطبیعی اسید چرب در ارتباط می باشد و همواره بر روی آزمایش های كلینیكی برای شناسایی فواید نهفته در تجویز اسید چرب امگا-3 به منظور درمان این ناهنجاری، تأكید فراوان دارند.

مغز انسان به اسید دكوزاهگزانوئیك (DHA) نیاز دارد.

DHA ( اسید دكوزاهگزانوئیك) یكی از اركان اساسی بافت مغزی انسان را تشكیل می دهد و به ویژه در قشر خاكستری مغز و شبكیه چشم به میزان زیاد یافت می شود. اخیراً دانشمندان به ارتباط كمبود این اسید چرب مهم با افسردگی، از دست دادن حافظه، جنون و مشكلات بینایی پی برده اند. این اسید چرب برای جنین و نوزاد انسان، از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. محتوایDHA در مغز نوزاد انسان در طول سه ماهه اول زندگی سه برابر می شود. از این رو، دریافت آن به میزان كافی برای مادر در زمان بارداری وشیردهی الزامی است. متأسفانه، میانگین محتوایDHA در شیرمادران در كشور آمریكا دارای كمترین میزان در سراسر جهان می باشد. احتمالاً دلیل آن این است كه آمریكایی ها، ماهی كم مصرف می كنند.

برخی از پزشكان معتقد هستند كه بیماری هایی نظیر افسردگی پس از زایمان و ضریب هوشی پایین همه ناشی از جذب ناقص DHA است كه به وفور در كشورهای آمریكایی دیده می شود. این پزشكان همچنین اظهار می كنند كه مقادیر پایینDHA مربوط به میزان اندك سروتونین در مغز می باشد كه باز هم موجب افزایش گرایش به افسردگی، خودكشی و ستیزه جویی می شود.DHA به میزان زیاد در فیتوپلانكتون ها و ماهی های آب های سرد یافت می شود. كارشناسان تغذیه توصیه می كنند كه جهت تامینDHA كافی دو تا سه وعده در هفته ماهی مصرف شود و اگر هم امكان آن نباشد، حداقل روزانه 100 میلی گرمDHA مصرف كنند.

بسیار دیده شده است كه برای پایین آوردن كلسترول ، كاهش وزن بدن و نیز جهت جلوگیری از انواع حاد سرطان ، رژیم هایی با محتوای چربی بسیار پایین تجویز می شود ، اما اگرچه كاهش كلسترول، احتمال خطر مرگ از بیماری قلبی را كم می كند ، در مقابل ، می تواند موجب افزایش احتمال بروز مرگ و میرهای غیر طبیعی ، خودكشی و افسردگی شود.

همچنین دارو های كنترل چربی و كاهنده ی كلسترول ممكن است منجر به كاهش تراكم اسیدهای چرب غیر اشباع در بافت عصبی شوند. رژیم های مهار چربی عموماً منجر به افزایش جذب اسیدهای چرب غیر اشباع امگا-6 و كاهش جذب اسیدهای چرب امگا-3 می شود. اسیدهای چرب امگا-3 موجود در روغن ماهی برای فعالیت درست سیستم عصبی، مهم و حیاتی هستند و در رژیم هایی كه جهت كاهش كلسترول ، كاهش وزن و جلوگیری از سرطان تجویز می شوند، باید حتماً اهمیت جذب كافی اسیدهای چرب امگا-3 را در نظر باید گرفت.